Algemene Beschouwing Gemeentebegroting 2016
Woensdag 28 oktober 2015
Geachte voorzitter, college en collega raadsleden,
Inleiding
Het jaar 2016 komt snel dichterbij. Een nieuw jaar met ongetwijfeld vele nieuwe Mondiale, Europese en Nederlandse uitdagingen. De problemen die we nu zien in de wereld zetten de Gemeentelijke politiek geregeld in een ander perspectief.
Collega raadsleden in Nederland worden onder druk gezet en in een aantal gemeenten zelfs bedreigd. We willen als Gemeentebelang met kracht afstand nemen van deze praktijken en vragen dan ook aan iedereen, maar vooral aan de inwoners van onze gemeente, met elkaar in gesprek te blijven met respect voor ieders mening, ideeën en zorgen….
Voorzitter, als u me toestaat wil ik nu overstappen naar de begroting voor het jaar 2016 en nader ingaan op vijf punten;
(1) Financieel
U kent Gemeentebelang als een partij die altijd kritisch heeft gekeken naar de financiën. In de begroting 2016 lezen we en constateren we dat het weerstandsvermogen voor 2016 op 111% zit en in 2017 nog net boven de 100%. In tegenstelling tot andere jaren willen we nu hier niet dieper op ingaan maar de werkvorm weerstandsvermogen zal het komende jaar zeker onze aandacht gaan krijgen. We vragen het college wel om de ingeslagen weg voort te zetten en vast te houden. De uitkomsten van de stresstest zien we uiteraard met belangstelling tegemoet.
Positief is het om te lezen dat we als gemeente Gilze en Rijen van alle 393 gemeenten op plaats nummer 16 staan. We voldoen hiermee aan het coalitieakkoord om te behoren tot de 25% goedkoopste gemeenten. Dit is in onze ogen ook een uitstekende prestatie. Gelet op de resultaten en doelstellingen die we als gemeente nog steeds kunnen behalen en uitvoeren. Onze kwetsbare inwoners kunnen nog steeds een beroep doen op de huishoudelijke hulp terwijl die in veel gemeenten inmiddels is wegbezuinigd. Maar ook dat we gekozen hebben voor de bouw van een nieuw zwembad en sporthal is een voorbeeld dat we mogelijkheden benutten. Deze bouw biedt optimale kansen om toekomstgericht te anticiperen op sportgebied, vooral in combinatie met het vitaal houden van onze inwoners. Een belangrijke combinatie gelet op de kantelingsgedachte.
Als gemeente zijn we op veel fronten innovatief bezig als laatste bijvoorbeeld de Groeituin Floralia. In dit licht lijkt het ons een goed moment om te kijken waar we ook op andere terreinen innovatief en eigentijds veranderingen kunnen doorvoeren. De financiële cyclus en verantwoording bijvoorbeeld.
Gemeentebelang heeft met interesse gezien hoe de gemeente Leeuwarden de gemeentelijke begroting op een actieve, snelle en grafische manier weergeeft. Is het mogelijk dat ook wij dit op een dergelijke manier kunnen gaan doen zodat inwoners die inzicht willen in de financiën van de gemeente deze ook snel en op eenvoudige wijze kunnen zien?
De regels voor het opstellen van de gemeentebegroting zijn ook aan vernieuwing toe. De begroting moet voor meer mensen toegankelijk en begrijpelijk zijn. Iedereen moet de begroting en prestaties van zijn gemeente kunnen vergelijken met die van andere gemeenten. Dat stelt de commissie vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) die op verzoek van de VNG in kaart heeft gebracht hoe het BBV kan worden verbeterd om de kaderstellende en controlerende rollen van de gemeenteraad te versterken. De commissie onder leiding van Staf Depla pleit hiervoor zodat het makkelijker wordt om de prestaties van gemeenten onderling te vergelijken. Zo krijgen gemeenteraden beter zicht op wat andere gemeenten doen en kunnen ze het beleid beter sturen.
Depla zelf zegt hierover: “Elke inwoner moet in de begroting en de jaarrekening kunnen terugvinden waaraan de gemeente zijn geld besteedt. Maar in de praktijk zijn de gemeentefinanciën nu nog vaak het werkterrein van specialisten. Dat moet anders, want daarvoor zijn de gemeentefinanciën te belangrijk. Raadsleden moeten de financiële kaders stellen.” Gemeentebelang onderschrijft deze uitgangspunten en wil graag dat het college onderzoekt hoe wij kunnen aansluiten op de adviezen die gegeven zijn door de commissie in opdracht van de VNG.
(2) De ABG
Als Gemeentebelang willen we alle medewerkers veel succes wensen in hun nieuwe werkomgeving die het samenwerkingsverband tussen de drie gemeenten gaat geven. We kunnen constateren dat er het afgelopen jaar met man en macht aan de ABG is gewerkt. We gaan ervan uit dat we hier de komende jaren ook de vruchten gaan plukken, binnen de door de raden vastgestelde kaders, door de positieve aspecten van de fusie met name in het bundelen van onze krachten om samen sterk te zijn voor de toekomst. “Groot worden door klein te blijven” Maar ook door een efficiëntere en effectievere organisatie welke ons op termijn ook financiële besparingen kan gaan opleveren.
Vorig jaar hebben wij als Gemeentebelang onze zorgen geuit met betrekking tot de btw die we dienen te betalen als gemeente aan het samenwerkingsverband. We willen graag weten wat het college met deze zorgen tot op heden heeft gedaan? Het is ons inmiddels duidelijk geworden dat er een landelijke voorziening is voor samenwerkingsverbanden en hun btw-problematiek. We vragen aan het college of ze hiervan op de hoogte zijn en wat er bekend is over deze kwestie.
(3) Drie decentralisaties
Met betrekking tot de drie decentralisaties kunnen we vaststellen dat dit goed is verlopen en geïmplementeerd. Natuurlijk volgen we de ontwikkelingen zo goed mogelijk om te kijken en horen of ook onze inwoners tevreden zijn met de wijze waarop we onze verantwoordelijkheid hebben genomen en hoe we hier uitvoering aan geven. Op het gebied van de WMO en participatie zijn we binnen de financiële kaders gebleven. Door de ondoorzichtige constructies en de noodgedwongen vele aannames geeft de jeugdzorg een ander beeld. We begrijpen dat dit niet te voorkomen was maar we maken ons wel zorgen hierover. Het gaat immers om grote bedragen. Wij hopen dan ook dat we snel duidelijkheid krijgen over juiste uitgangspunten zodat er een goede calculatie kan worden gemaakt.
(4) Veiligheid en verkeer
Tijdens de jaarmarkt hebben we de inwoners wederom gevraagd naar de beste en slechtste plekken van Rijen. Het kruispunt Spoorlaan Noord – Constance Gerlingstraat is in dit verband vaak genoemd. We willen het college daarom voorstellen om deze kruising aan te gaan pakken en onderdeel te laten zijn van het nieuwe Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan.
Qua spoorveiligheid is er in het jaar 2015 veel te doen geweest. Door het spoor-ongeluk met gevaarlijke stoffen in Tilburg is het duidelijk dat spoorveiligheid een onderwerp dient te zijn dat ook in 2016 weer zijn aandacht gaat krijgen. We vragen aan het college wat de stand van zaken is rondom vervoer gevaarlijke stoffen over het spoor dat door de kern Rijen loopt en de vraag of dit nog steeds veilig is.
Met een spoor door Rijen, een vliegbasis tussen de dorpskernen en een snelweg langs Gilze is het belangrijk op de hoogte te zijn van de luchtkwaliteit in onze gemeente. We meten onder andere het geluid maar ook luchtkwaliteit is van belang om, gelet op de eerder genoemde luchtvervuilende factoren, te weten hoe het in onze gemeente gesteld is met de luchtkwaliteit. Het gaat hierbij namelijk over ons leefklimaat en gezondheid van onze inwoners. We zullen hierover een voorstel doen aan het college.
(5) Duurzaamheid
Tot slot willen wij graag nog het onderwerp duurzaamheid onder de aandacht brengen. Voor 2016 heeft de verantwoordelijk wethouder een bescheiden bedrag 25.000 Euro gevraagd om hier een start mee te maken. We kijken uit naar de uitkomsten van de energie ambitie die beschreven staat in het coalitieprogramma want er zijn ons al een paar opmerkelijke zaken opgevallen. Zo is het vreemd dat de energiekosten van de gemeente fors zijn gestegen in 2015. Vele aanpassingen zijn gedaan in het kader van energiebesparing en toch zien we een forse stijging. We nemen aan dat dit ook meegenomen wordt in de plannen. Graag uw reactie hierop. Wat Gemeentebelang betreft mogen er grotere stappen worden gezet om duurzaamheid een beter podium te geven. Betrokkenheid met en tussen inwoners en instanties en andere participanten mogen hier een duidelijke plaats krijgen. Samen bereiken we meer als het gaat over een duurzame toekomst. We horen graag van het college welke plannen en ambities er zijn.
Voorzitter, ik heb het gehad over de gemeentelijke financiën, de ABG, de drie decentralisaties, de veiligheid van onze leefomgeving en het onderwerp duurzaamheid. Het zijn uiteraard van de vele onderwerpen die passeren, een aantal onderwerpen die we extra onder de aandacht hebben willen brengen in deze begrotingsraad. Gelukkig zijn we een dynamische gemeente en daarom zullen we als Gemeentebelang alle kansen benutten en een bijdrage leveren aan onze slogan, want…. waar je woont, moet het goed zijn….
Dank voor uw aandacht.
Fractie Gemeentebelang,
Namens deze,
Johan Manders
Fractievoorzitter
